درباره ما

تاریخچه وزارت

تاريخچه وزارتخانه


تاريخچه ستاد خبري (جايگاهي براي تعامل مردم با سيستم اطلاعاتي
 
اگر چه همراهي و همكاري مردم با سيستم اطلاعاتي و امنيتي از دير باز مشاهده مي گردد اما به شكل نوين ( ايجاد جايگاه مشخص و معرفي آن به شكل آشكار ) برمي گردد به تشكيل سرويسهاي بزرگ امنيتي در غرب و مشخصا كشورهاي مدعي دموكراسي چنانچه امروز سيستم امنيتي اين كشورهاي از طريق وسائل ارتباطي از جمله سايت اينترنتي با شهروندان به صورت مستمر در ارتباط مي باشند ( ضميمه يك بولتن جستاري بر نحوه تعامل سرويس هاي اطلاعاتي خارجي با مردم )
 تاريخچه ستاد خبري در ايران
الف : تاريخچه ستاد خبري قبل از انقلاب
همچنان كه در مقدمه عنوان شد جمع آوري اخبار و اطلاعات مردمي در راستاي منافع حاكمين از ابتدا تشكيل حكومتها مطرح بوده در ايران اداره بريد از زمان قديم معمول بوده و براي نخستين مرتبه معاويه آن را در ميان مسلمانان رايج ساخت و اين اقدام بنا به پيشنهاد مامورين وي در عراق و مشاورين او در شام انجام پذيرفت از وظايف مهم اداره بريد اين بود كه اخبار محرمانه خليفه را به ماموين عالي رتبه مي رساند و از وضع آنها خبر مي آورد و در باره اوضاع مالي ، لشكري و كشوري و غيره گزارش هاي مرتب به خليفه مي داد (تاريخ تمدن اسلام جرجي زيدان ) اگر چه در دوره هاي اوليه اسلامي مردم بي واسطه با حكام ملاقات و مسائل خود را مطرح مي كردند اما از زمان معاويه ديگر ارتباط قطع و طبيعي بود ارتباط مردم از طروق واسطه شكل مي گرفت مطالعه دوره هاي بعد نيز در ايران نشاني از رابطه مردم با سيستم امنيتي به شكل امروز ديده نمي شود مگر در اواخر سالهاي 57 ( اسناد باقي مانده از ساواك ) كه به دليل روبرو شدن ساواك با خلا اطلاعات براي مبارزه با انقلابيون ستاد خبري را در ساواك ايجاد و  با اعلام شماره 120 ستاد خبري شكل گرفته (ضميمه 2)
 
ب: تاريخچه ستاد خبري بعد از انقلاب
 
تاريخچه ستاد خبري در بعد از انقلاب اسلامي مي توان به سه دور ه كاملا مجزا تقسيم نمود .
دوره اول از سال 58 لغايت 68 تقريبا پايان جنگ و رحلت حضرت امام
مشخصه اين دوره همكاري مردم به صورت خودجوش با الهام از سخن حضرت امام در رابطه با اينكه همه مردم بايد اطلاعات باشند (اطلاعات 36 ميليوني ) بود و تلاش براي تحقق اين فرموده امام كه حفظ نظام اسلامي از اوجب واجبات است در اين مقطع ستادهاي خبري در انفعال كامل در مقابل اين اقبال عمومي بود و چون شي بود كه با سيل مردم حركت مي نمود ، بديهي است  مرور تاريخ گذشته و رمز موفقيت  مقابله با حوادث و رخدادهاي امنيتي و حتي انتظامي و غيره از كودتا گرفته تا حركات گروهگي و آشوب هاي خياباني اختلاات اقتصادي حركات ستون پنجم براي جنگ رواني  و... همه و همه با همراهي مردم خنثي گرديد  و به جرات مي توان گفت  هيچ رخداد امنيتي كشف نگرديد مگر آنكه  سرنخ ابتدائي اين توطه ها توسط مردم به مسئولين مي رسيد و به حتم و يقين بدون همكاري مردم مقابله با اين همه توطئه امكان پذير نمي شد.
ويژگي اين دوره
1= عدم ضرورت برنامه ريزي براي جلب و جذب مشاركت مردمي
2= حضور گسترده و مستمر مردم به صورت يكطرفه براي همكاري 
3= غالب بودن تفكرات ارزشي و معنوي براي همكاري ( انجام تكليف )
4= حجم بالاي اخبار و گزارشات مردمي هم به لحاظ كيفيت و هم از نظركميت
5= همكاري مستمر و بدون واهمه حتي بعد از ارسال گزارش
حجم بسيار بالائي  از گزارشات با نام و نشان از سوي گزارش دهنده ارسال مي شد و نوعا آمادگي خود را براي هرگونه همكاري اعلام ميكردند 
6= عدم چشمداشت مادي براي همكاري 
خاطرات زيادي است كه اگر براي كاري بزرگ ندرتا هديه اي از سوي تشكيلات براي گزارش دهنده تهيه مي شد از پذيرش آن ابا مي كردند
7= خارج از حب و بغض بودن درصد بالائي از گزارشات ارسالي
8= اميد بسيار بالاي مردم براي رسيدگي به گزارشات ارسالي از سوي مسئولين  
9= آرماني ديدن ستاد خبري براي حل همه مشكلات كشور
10= امكانات بسيار اندك ستاد خبري (به لحاظ بودجه ،‌فضا ،‌امكانات ، نيرو و...)
 
دوره دوم از سال 69 لغايت 76 دوران سازندگي و توجه اساسي به مباني و بازسازي اقتصادي (دولت رفاه )
در اين دوره با توجه به شرائط پيش آمده اجتماعي ايجاد روحيه متفاوت با دوران جنگ بر خلاف دوره اول انقلاب ، تعامل مردمي با ستاد خبري دچار دستخوش و نو ساناتي گرديد و ديد گاهها نيز در درون تشكيلات به سمت كار هاي تخصصي ، كيسي و موردي حركت كرد و حتي مسئولين مستقيم ستاد خبري در وزارت در جلسات ، علني به اين مسئله اذعان مي داشتند كه داشتن يك منبع ورزيده بهتر از سرمايه گذاري بر روي ستاد خبري است ( سطح جايگاه و توجه به عناوين شغلي و ساختار سازماني ستاد خبري در اين دوران نشان دهنده اين طرز تفكر مي باشد) اگر چه اسم ستاد خبري هيچگاه در ساختار سازماني حذف نگرديد و به عنوان موضوعي كه در كل كشور نيز متناظر داشت وجود داشت.
 
 
ويزگي دوران دوم
 = حضور مردمي نسبت به دوره گذشته كمرنگتر گرديد و به دليل بي توجه اي خطري نيز احساس نشد.
= تفكرات غير ارزشي نسبت به تفكرات ارزشي براي همكاري پيشي گرفت .
= حجم ارسال اخبار هم به لحاظ كيفي و هم به لحاظ كمي گاهش يافت .
= همكاري مردم با سيستم اطلاعاتي با نوعي نگراني و ترس از عواقب توام گرديد .
= حجم بالائي از گزارشات ارسالي بدون نام و نشان ارسال مي گرديد.
= حجم همكاريها براي كاريابي يا منفعتهاي اقتصادي و ... بيشتر گرديد .
= انگيزه هاي ماجرا جويانه و انتقامجويانه در ارسال گزارشات بيشتر شد.
= از اميد مردم براي رسيدگي به گزارشات كاسته شد .
= ديدگاه آرماني به ستاد خبري براي حل مشكلات تا حدودي كاهش يافت كه البته از زاويه ديگر نكته مثبت مي باشد .
امكانات ستاد خبري به لحاظ نيرو و ديگر امكانات اگر نگوييم از گذشته بدتر شد خوشبينانه و با اغماض بايد گفت مثل گذشته باقي ماند 
دوره سوم از سال77   تاكنون
در اين دوره با توجه به تحولات اجتماعي مسئله انتخابات ، بحران قتلهاي زنجيره اي در وزارت ، در گيرهاي جناحي و حزبي ،‌ بحران دانشگاه و .... و همچنين تغيير ماهيت تهديدات امنيتي از مباحث عملياتي و سخت به مسائل فرهنگي و حوزه هاي اجتماعي موجب گرديد تا به طبع تحولات جامعه در وزارت نيز ديدگاههاي جديدي براي جلب و جذب مشاركت مردمي مد نظر قرار گيرد از مشخصه هاي اين دوران توجه به مسائل علمي ، تلاش براي قانونمند نمودن امور ، تسهيل روشها ،‌ استانداردنمودن شيو ه ها و... براي تعامل با مردم بود و در اين راستا بكارگيري از ابزار تبليغات در همه زمينه هها ساخت فيلم ، وله ،‌چاپ بروشر ، استفاده از تابلوهاي ثابت و ديجتالي ،‌اقلام تبليغعي در تيراز بالا، تبليغ بر روي اتوبوسهاي شركت واحد ، بكارگيري تجعيزات رايانه اي و برنامه هاي پوچ گير ضبط صدا   و.. مد نظر قرار گرفت كه فقط بودجه تبليغي دو سال اخير   چندين برابر همه بودجه هاي مصرف شده در دوره گذشته مي باشد .
   ويژگي دوران سوم :
= ادامه كاستيهاي مطرح شده در دوره هاي گذشته  به ويژه در خصوص كاهش حضور مردمي نسبت به دو دوره گذشته
= احسا س خطر از ناحيه عدم اطلاع از خواست مردم و كف جامعه كه منجر به توجه بيشتر براي جلب و جذب مشاركت مردمي به صورت علمي شد
= شروع كارهاي علمي ( برگزاري جلسات با دانشكده ، صاحبنظران و كارشناسان مرتبط با مباحث ستاد خبري ،‌ تدوين موضعات براي تحقيق و پزوهش و تدوين دو پايان نامه و ارائه  دهها طرحو برنامه 
= كاهش  ديدگاه آرماني به ستاد خبري براي حل مشكلات كه البته از زاويه ديگر ( واقع بيني مردم ) نكته مثبت تلقي مي گردد .
=در اين دوره  اگر چه توجه به امكانات ستاد خبري به لحاظ نيرو و ديگر امكانات به شكل چشمگيري افزايش يافت ليكن علي رغم همه تلاشها انجام شده در ابتدا را ه هستيم و از اين چشمه زلال توان مردمي با كف دست بر داشت مي كنيم كه خسران غير قابل جبراني است اميد آن است اين توفيق الهي ( اقبال مردم به سيستم امنيتي ) حفظ گردد كه در صورت قصور هزينه هاي كلاني مي بايد براي احياء مجدد آن هزينه نمود.